Điều gì mới là ý nghĩa nhất với sinh mệnh đời người?

Câu chuyện dưới đây về những người tù được coi là "bất trị" khi mang trên mình trọng tội và cách họ đối xử với một người tốt với họ sẽ làm bạn thay đổi quan niệm, định kiến từ trước đến nay.

Lewis Lawes tiếp quản và là giám đốc một nhà tù nổi tiếng ở Mỹ vào năm 1921. Vợ của ông là Catherine lúc này là một phụ nữ trẻ, và là mẹ của ba đứa con. Khi bà có ý định thăm nhà tù thường xuyên, mọi người khuyên bà không nên vì họ cho rằng ở đó là những tù nhân bất trị, điều đó có thể gây nguy hiểm cho tính mạng của bà.

Nhưng bà không thấy có khoảng cách nào với những tù nhân nơi chồng bà đang làm việc. Bà đến thăm những tù nhân với tâm thế bình thản, thân thiện. Đến mỗi căn phòng bà đều ân cần hỏi thăm, chia sẻ những tâm sự của họ. Bà còn đưa ba đứa con nhỏ của mình đến xem họ chơi bóng rổ.

Khi có ai đó tỏ ra lo ngại cho vợ chồng bà và những đứa trẻ của họ sẽ bị ảnh hưởng xấu từ những người tù tội, bà nói, " Vợ chồng tôi đều rất quan tâm đến họ. Và tôi tin họ cũng sẽ quan tâm đến chúng tôi".

Cách quan tâm của bà không chỉ dừng lại là hỏi han, bà đã từng dạy chữ nổi cho một tù nhân mù bị kết tội giết người.

Bà đã đi học ngôn ngữ cử chỉ để dạy cho một tù nhần khác bị câm điếc. Trong gần 20 năm công việc bà vẫn cần mẫn dạy các tù nhân những gì mình có thể để sau này khi về với tự do ít nhất họ có một cuộc sống tốt hơn.

Nhưng một tai nạn giao thông đã cướp đi tính mạng của Catherine. Khi nghe tin, những tù nhân đã từng được tiếp xúc với bà thẫn thờ, một đám đông tù nhân đã tập trung ở cổng lớn vào buổi sáng hôm mai táng Catherine. Họ không chịu giải tán, nhiều người đã rơi nước mắt trong đó có những tù nhân mang tội ác giết người.

Lúc này ông Lawes phải lo đám tang cho vợ nên vắng mặt và một người khác đã tạm thời quản lý nhà tù thay ông đã đồng ý cho mở cổng chính để tất cả tù nhân đến nhà Lawes nhìn mặt Catherine lần cuối.

Người giám thị nói: "Được rồi, các anh có thể đi tiễn Catherine, nhưng nhớ quay về trại trước khi trời tối".

Không một giám thị nào đi theo họ, dòng người xếp hàng ngay ngắn, đi bộ suốt gần một dặm đến nhà Lawes. Đêm ấy, họ trở về đông đủ, không thiếu một ai.

Mạnh Tử có câu "Nhân chi sơ, tính bản thiện” có nghĩa là khi sinh ra ai cũng lương thiện. Nhưng vì những sóng gió cuộc đời, những biến động trong cuộc sống đã biến một phần trong con người họ lạc lối trở thành tàn ác. Và khi mọi người đều xa lánh, thậm chí là gia đình bỏ rơi sẽ khiến phần nhiều trong con người họ trở nên xấu hơn. Nhưng chỉ cần có ai đó khơi gợi lại tính lương thiện vốn có khi sinh ra của họ, họ sẽ tốt đẹp tựa như khi được chào đời.

Catherine đã đối xử với những tù nhân bằng cả trái tim mình vì vậy đã thức tỉnh được tình yêu thương trong họ. Bà không cảm thấy sợ, khinh bỉ hay căm ghét những người đã phạm phải lầm lỗi.

Bà có niềm tin rằng cội rễ sâu thẳm của một con người là tính lương thiện và không bao giờ mất hẳn. Bà không nghĩ họ là tù nhân mà chỉ xem họ là con người, mà con người ai cũng có thể phạm sai lầm và có sai thì có sửa.

Nếu bà chỉ nhìn thấy sự ghê rợn bởi họ đã phạm sai lầm thì bà sẽ không thể làm được những điều tốt đẹp cho họ. Nếu trong tâm trí ta chỉ tràn ngập những điều tiêu cực, bóng tối thì không thể nhìn được điều tươi sáng. Và điều đó cũng không thể khiến họ tốt hơn hay khác đi.

Trong những năm tháng đầy biến động của đời người bạn có thể mắc nhiều nghiệp, gây tổn thương người khác và đánh mất mình nhưng chỉ cần bàn dừng lại, quay trở về và nhận ra lỗi lầm thì không bao giờ là quá muộn.

Nhà tù có thể giam giữ thân thể, nhưng bao dung và từ bi mới cứu chuộc được tâm hồn.

Trong buổi sáng những tù nhân đến tiễn đưa Catherine, họ, những con người tội lỗi ấy đã được soi rọi. Họ được tình yêu, sự chân thành nhân hậu của Catherine tưới tắm cho mầm thiện lành trong họ. Chính sự bao dung của bà đã làm cho tâm hồn họ đơm bông. Khó ai có thể lấy oán để báo ơn dù là con vật. Dù không có quản ngục theo sau, không có song sắt nao giam hãm họ thì họ cũng không vì thế mà phản bội lại lòng tin của một người tốt. Họ biết Catherine đang ở trên thiên đàng và quan sát họ, họ muốn sống xứng đáng với sự từ bi, cao thượng mà bà dành cho họ.

Phật gia cho rằng: ‘Điều ý nghĩa nhất của sinh mệnh đời người chính là quay trở về, trở về với bản tính thuần chân nguyên sơ trong mỗi người.‘ Và rằng, Chân – Thiện – Nhẫn là cội nguồn của những điều tốt đẹp. Điều quan trọng hơn cả sự trả giá, là sự biết nhìn lại, nhận ra và ‘phản bổn quy chân’ quay trở về với bản tính thuần thiện trong trẻo.

Có Nhẫn mới có thể tha thứ, bao dung với lỗi lầm của người khác, cóThiện mới có thể đem điều tốt lành trao cho người khác, có Chân mới có thể làm mọi việc từ đáy lòng mà không giả tạo.