Sự sụp đổ cho thấy các hộ gia đình Úc bị tổn thương

Tăng trưởng chi tiêu hộ gia đình đã sụt giảm trong 12 tháng qua do áp lực giá cả dai dẳng và đợt tăng lãi suất mạnh mẽ buộc các gia đình phải thắt lưng buộc bụng.

Theo số liệu mới từ Ngân hàng Commonwealth hôm thứ Tư, tăng trưởng chi tiêu hộ gia đình chỉ tăng 2,3% trong 12 tháng tính đến tháng 8. Một năm trước, chi tiêu hộ gia đình tăng trưởng ở mức 18,7% hàng năm.

Lượng sinh viên quốc tế đến tăng vọt và áp lực chi phí đã đẩy chi tiêu của người tiêu dùng cao hơn trong tháng 8. Bất chấp áp lực lạm phát đang diễn ra, các hộ gia đình vẫn mở hầu bao để mua vé xem World Cup khi cơn cuồng Matildas lan khắp cả nước.

Dữ liệu cho thấy mức tăng chi tiêu hộ gia đình đã tăng 0,7% trong tháng 8, dựa trên dữ liệu thanh toán từ 7 triệu khách hàng của Ngân hàng Commonwealth, tương đương 30% tổng chi tiêu trên toàn quốc.

Queensland ghi nhận mức tăng chi tiêu hàng tháng mạnh nhất trong tháng 8, tăng 1,5%, tiếp theo là Tasmania và ACT, tăng lần lượt 1,3 và 1,1%. Chi tiêu ở Nam Úc giảm 0,2% nhưng tăng 4,5% trong năm.

Mặc dù có mức tăng nhỏ trong tháng 8, dữ liệu cho thấy Victoria là tiểu bang yếu nhất về chi tiêu hộ gia đình và đã không thay đổi trong 12 tháng qua.

Các số liệu này theo sau dữ liệu tháng 7 yếu hơn cho thấy chi tiêu ở hai bang lớn nhất của Úc – Victoria và NSW – đã giảm hoàn toàn khi các hộ gia đình cắt giảm chi tiêu để trang trải các khoản trả nợ thế chấp cao hơn.

Số lượng sinh viên quốc tế đăng ký vào các trường đại học Úc tăng mạnh khiến chi tiêu cho giáo dục tăng 2,8% trong tháng 8, với tỷ lệ chi tiêu hàng năm tăng 14,7%, tăng từ mức 9% trong năm tính đến tháng 7.

Số lượng sinh viên quốc tế đã đạt kỷ lục vào đầu tháng này với dữ liệu mới của chính phủ tiết lộ khoảng 1 trong 40 người sống ở Úc - hay 855.000 người - đang có thị thực sinh viên hoặc sau đại học.

Cơn sốt mua vé xem Giải vô địch bóng đá nữ thế giới FIFA có thể xảy ra muộn đã thúc đẩy dịch vụ bán vé tăng 70%, cuối cùng góp phần vào mức tăng trưởng 1,9% trong chi tiêu cho giải trí trong tháng 8.

Việc đặt vé máy bay thương mại, du lịch trên biển và chỗ ở cũng góp phần làm tăng chi tiêu cho giải trí, tăng 8,4% trong 12 tháng qua.

Lãi suất của RBA tăng cao gây khó khăn cho các hộ gia đình

Các số liệu này được đưa ra khi Ngân hàng Dự trữ nỗ lực kiềm chế tăng trưởng tiêu dùng nhằm nỗ lực đưa lạm phát, hiện ở mức 4,9%, trở lại phạm vi mục tiêu 2 đến 3% của ngân hàng.

Tuy nhiên, ngân hàng trung ương phải tránh sự sụt giảm nhanh chóng trong chi tiêu của người tiêu dùng có khả năng gây ra suy thoái kinh tế.

Số liệu GDP mới được công bố vào tuần trước cho thấy trong khi nền kinh tế tăng trưởng 0,4% trong ba tháng tính đến tháng 6, tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân đầu người đã giảm trong quý thứ hai liên tiếp, hay còn gọi là 'suy thoái bình quân đầu người'.

Nhà kinh tế trưởng Stephen Halmarick của Ngân hàng Commonwealth cho biết chi tiêu hộ gia đình tiếp tục ở mức thấp do hậu quả của những nỗ lực của RBA nhằm làm chậm tốc độ tăng trưởng đã ảnh hưởng đến nền kinh tế.

“Tác động của việc Ngân hàng Dự trữ Úc tăng lãi suất 400 điểm cơ bản được phản ánh rõ ràng qua sự sụt giảm đáng kể trong tăng trưởng chi tiêu hộ gia đình hàng năm được đo bằng Chỉ số CommBank HSI.” Ông Halmarick nói.

Khủng hoảng chi phí làm thay đổi thói quen chi tiêu

Do áp lực chi phí sinh hoạt vẫn còn gay gắt, các hộ gia đình đang cắt giảm việc đến các địa điểm khách sạn, với mức chi tiêu giảm mạnh 2,1% trong tháng 8.

Đáng khích lệ là các khoản giảm giá và trợ cấp của chính phủ để trang trải chi phí năng lượng cao hơn đã giúp giảm chi phí tiện ích, giảm 0,8% trong tháng, sau mức giảm 1,1% trước đó trong tháng Bảy.

Giá xăng tăng vọt, gần 9% trong tháng 8, khiến các hộ gia đình phải chi nhiều tiền hơn tại các trạm xăng và chi tiêu tại các trạm xăng tăng 9,5%.

Chi tiêu cho bảo hiểm cũng tăng 13,5% trong năm do phí bảo hiểm nhà, xe cơ giới và bảo hiểm y tế cao hơn đã ảnh hưởng đến túi tiền của người dân.

Ông Halmarick cho biết Ngân hàng Commonwealth dự báo rằng chi tiêu các hộ gia đình sẽ còn suy yếu hơn nữa trong thời gian còn lại của năm 2023 và sang năm 2024.

Ông nói: “Chính sách tiền tệ hiện đang bị hạn chế và các điều kiện tài chính sẽ tiếp tục thắt chặt trong những tháng tới do tác động chậm trễ của việc tăng lãi suất RBA và nhiệm vụ tái cấp vốn thế chấp với lãi suất cố định”.